Is het je ook al opgevallen dat er zo weinig vogels te zien zijn op de akkers? Vroeger zagen we toch veel vaker patrijzen, veldleeuweriken, graspiepers en andere akkervogels wegduiken in de stoppels van het reeds geoogste tarweveld? Vooral het aantal patrijzen gaat erg snel achteruit. In de afgelopen vijftig jaar is de populatie patrijzen afgenomen met meer dan 95%!
Hoe is dit dan zo gekomen, vraagt je je misschien af. De agrarische bedrijven moesten steeds groter worden om zich staande te houden in de economische veranderingen. Ook moesten zij hun akkers steeds intensiever gaan gebruiken; akkerranden met grassen en kruiden werden omgeploegd en de omringende hagen werden gerooid zodat er zoveel mogelijk land beboerd kon worden.
Hierdoor verdween in snel tempo het ideale leefgebied van de akkervogels. Veilige nestplekken waren bijna niet meer te vinden, insectenrijke planten voor de opgroeiende kuikens waren verdwenen en voldoende wintervoedsel voor de volwassen vogels was er ook niet meer.
500 hectare kleinschaliger inrichten
De agrariërs zien dit met lede ogen gebeuren, maar staan met hun rug tegen de muur. Vogelbescherming Nederland, Het Brabants Landschap, Stichting Landschapsbeheer Zeeland en Het Zeeuwse Landschap zetten zich in om te laten zien dat de patrijs te redden is. Samen met natuurorganisaties in Engeland, Schotland, België en Duitsland dienden zij in 2016 samen een subsidie aanvraag in bij de Europese Unie. Onder de noemer ‘Partridge’ (patrijs) werd de subsidie toegezegd! Ook de landbouwers, collectieven voor agrarisch natuurbeheer, wildbeheereenheden en vogelwerkgroepen sloten zich aan.
Gezamenlijk gaan zij nu in zes jaar tijd (2016-2022), tien gebieden van minimaal 500 hectare kleinschaliger inrichten, zomergraan en graszaad telen, kruidenrijke akkerranden inrichten, overstaand graan laten overwinteren en hagen van meidoorn, liguster en roos worden weer aangeplant om voedsel- en schuilgelegenheden te creëren.
Biodiversiteit is goed voor akkervogels, jagers, boeren en toeristen
Door in het projectgebied te streven naar 7% oppervlak maatregelen voor patrijzen en andere akkervogels, hopen ze in vier jaar te laten zien dat dit in 30% meer biodiversiteit resulteert. Daarom monitoren ze ook in een referentiegebied waar geen maatregelen worden genomen.
In Nederland
Voor Nederland liggen deze gebieden in West Brabant (Land van Heusden en Altena) en op Schouwen-Duiveland in Zeeland. Dit laatste gebied bevindt zich in de omgeving Stolpweg/Burgsluis. Het landbouwgebied vanaf de Schelphoek tot de stormvloedkering is één van de tien voorbeeldgebieden waar de Europese Unie de komende jaren geld investeert om de patrijs en andere akkervogels te beschermen in landbouwgebied. Hier zijn acht agrariërs (waarvan drie met een mini-camping) heel enthousiast om te zoeken naar ruimte voor akkervogels binnen hun bedrijfsvoering.
Ecologen en vrijwilligers inventariseren met regelmaat de populatie om te bekijken of en zo ja hoe snel de patrijs zich vermeerderd door deze maatregelen.
Samenwerking
Interreg North Sea Region
PARTRIDGE is een project dat medegefinancierd wordt door het Noordzeegebieden-programma 2016 - 2020, dat zal bekijken hoe nieuwe beheersoplossingen de biodiversiteit en ecosysteemdiensten met maximaal 30% kunnen verbeteren.
PARTRIDGE (Protecting the Area’s Resources Through Researched Innovative Demonstration of Good Examples), is een project dat door de Interreg Noordzeegebieden is goedgekeurd. Het programma heeft tot doel de regio innovatiever, veerkrachtiger en duurzamer te maken.
Partridge op TV!
Op donderdag 22 maart 2018 was er bij het programma BinnensteBuiten op NPO2 een item over het Partridge project op Schouwen-Duiveland. Vogelaar Camilla Dreef was bij ons op bezoek en we vertelden haar alles over dit project.
Deze aflevering is terug te kijken via: https://binnenstebuiten.kro-ncrv.nl/fragmenten/wintervoedselveldjes
