De vier jaargetijden van de hoogstamfruitboom!

Collectieboomgaarden

Behouden zeldzame fruitrassen door aanleg en onderhoud collectieboomgaarden in Zeeland

In het verleden lagen verspreid over Zeeland vele hoogstamboomgaarden. Voor 1900 had vrijwel elke boerderij zijn boerenboomgaard en veel dorpen hadden een dorpsboomgaard. Door de overschakeling op laagstamfruit zijn veel hoogstamfruitbomen verdwenen. Hiermee verdwenen ook de typische Zeeuwse rassen en de daaraan verbonden landschappelijke- en natuurwaarden. SLZ wil graag een stukje van de oude Zeeuwse hoogstamfruitcultuur in stand houden. Dit doen we door het onderhouden van oude boomgaarden via ons Hoogstam abonnement, maar ook door het aanleggen van nieuwe boomgaarden. Een aantal van deze nieuwe boomgaarden zijn extra bijzonder. In zogenaamde ‘collectieboomgaarden’ planten we zeldzame fruitboomrassen aan waar er in Zeeland (en soms in Nederland) nog maar enkele van te vinden zijn.

Het belang van oude fruitrassen

Veel oude rassen zijn inmiddels verdwenen en dat is zonde, want het gaat niet alleen om levend erfgoed, oude rassen zijn vaak erg sterk. Door een grote collectie aan te leggen met veel verschillende rassen, verzamel je veel erfelijke eigenschappen (genen). De oude rassen van toen kunnen van groot belang zijn voor het behoud van de gewassen van de toekomst. Door de jaren heen zijn in Zeeland via mondelinge overlevering, ons Hoogstam abonnement en determinatiedagen veel oude rassen herontdekt. Meestal zijn deze rassen niet als jonge boom in de handel verkrijgbaar en loopt het behoud ervan gevaar. SLZ doet samen met diverse andere partijen en vrijwilligers onderzoek naar deze oude rassen. Daarnaast zorgen we door middel van een ent programma voor behoud en vermeerdering. Het gaat dan om rassen als Keijing, Zure hondsmuil, Perzikrode zomerappel, Dekkers Roem, Bergamotte Herault, Pondspeer en Juttepeer.

Collectieboomgaarden

Er zijn verspreid over de provincie in de loop der jaren een aantal collectieboomgaarden aangelegd. Een collectieboomgaard bestaat meestal uit mengeling van zeldzame- en meer algemene fruitrassen. De collectieboomgaarden worden door een gespecialiseerde vrijwilligersploeg onderhouden via ons Hoogstam abonnement. Daarnaast wordt er door ons goed gedocumenteerd waar welke boom is geplant. Momenteel zijn we de mogelijkheden aan het onderzoeken om enkele oude rassen genetisch te laten onderzoeken om er zo nog meer over te weten te komen.

Heeft u interesse om op uw eigen erf een collectieboomgaard aan te leggen of vermoed u dat u zeldzame rassen in uw bestaande boomgaard hebt staan? Neem dan vrijblijvend contact met ons op via: info@landschapsbeheerzeeland.nl.