Het platteland van de provincie Zeeland heeft nog veel mooie erven, met een rijkdom aan cultureel erfgoed. De vele cultuurhistorische elementen op en rond de boerenerven vertellen een verhaal van tradities en gewoonten. De oude boomgaarden, bomen en andere landschappelijke elementen herbergen een rijkdom aan biodiversiteit. Dat deze erven nog bestaan danken we vaak aan de inspanningen van de mensen die de waarden van deze elementen erkennen en hun best doen voor de instandhouding ervan. Drie “spelers”, Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ), de Boerderijenstichting Zeeland en de Zuidelijke Land en Tuinbouw Organisatie hebben hiervoor de handen ineen geslagen. Uit waardering voor de erfeigenaren die door hun inspanningen het erfgoed weten te behouden, hebben zij afgesproken jaarlijks de Zeeuwse Erftrofee toe te kennen. Op zaterdag 1 september was de uitreiking door gedeputeerde Carla Schönknecht aan de eigenaren.
Waardering voor eigenaren
Sinds 2017 wordt de Erftrofee jaarlijks uitgereikt (niet aan een erf, maar) aan iemand die zich op een of andere manier zeer verdienstelijk heeft gemaakt voor ons cultureel erfgoed. In 2018 is SLZ de organisatie die gekeken heeft welke eigenaren van een erf in het zonnetje worden gezet uit blijk van waardering voor hun inspanningen om hun Zeeuws erf mooi te maken en te houden. Accent ligt dit jaar op de waardering voor eigenaren met een cultuurhistorisch erf dat rijk is aan biodiversiteit en landschapselementen. Diverse vrijwilligers van het inventarisatieproject cultuurhistorie hebben bij de keuze een belangrijke rol bij gespeeld.
Het winnende erf
De woning, gebouwd volgens de gevelsteen in 1933, met schuur en bijgebouwen ligt in een oude inlaag. Ingeklemd of misschien is het beter om te zeggen beschermd, door de Liniedijk enerzijds en een oude zeedijk anderzijds. Naast de biodiversiteit vormt dit boerenerf een waardevol cultuurhistorisch element in het landschap. Het erf wordt grotendeels omgeven door verschillende boomsoorten, waarbij de vorige jaar gekandelaberde oude populieren langs de oprit opvallend zijn. De eigenaren hebben deze methode toegepast om de veiligheid voor de omgeving te waarborgen, maar toch niet te hoeven kappen, want ze wilden de bomen die voor het erf zo kenmerkend zijn, niet kwijt.
Tegen de glooiing van de oude zeedijk staat een oude, reusachtige walnotenboom met een nestkast voor de steenuil. De unieke boom biedt een schaduwrijke plek aan de schapen in de schapenweide. Via een weilandje achter de oude wagenschuur kom je op een soort “stilte pad” wat langs de oude zeedijk naar een tweehonderdjarige zwarte populier leidt. Deze diende in het verleden zeer waarschijnlijk als grensboom. Het opvallende aan de waardevolle boom is dat hij vroeger is geknot en nu een hele dikke stam heeft, die zelfs van binnen deels hol is.
Spannende hoekjes
Het pad loopt tussen Zeeuwse hagen aan de ene zijde en een sloot met knotwilgen en meidoornstruiken aan de andere zijde. Het beheer ziet er niet strak uit en er is veelal wat ondergroei te vinden met hier en daar een takkenril, takkenstapel of rommelhoekje. Aan de vele vogelgeluiden te horen zijn er genoeg nestelmogelijkheden voor verschillende vogelsoorten. In het weiland liggen twee drinkputten, goed voor bijvoorbeeld amfibieën en libellen. Ook aan de bijen en vlinders is gedacht door bij het kippenhok een bloemenrand te laten groeien en elders potten met verschillende kruiden neer te zetten. Er zijn verschillende spannende groene hoekjes te vinden op het erf waar de kruipplanten weelderig hun gang mogen gaan. Een hoogstamfruit boomgaardje, een paardenweide en een weiland met drie drinkputten completeren het gebied. Het gehele erf met erfbeplanting ziet er allesbehalve vlak uit.
Idyllisch “Plekje”
Naast het woonhuis ligt een bloementuin met eveneens insecten minnende planten. Iets verder achter een schuurtje kom je in een gebied met bomen, waaronder veel kruipende klimop en schaduwminnende planten groeien. Een “kabouterhoekje” voor kinderen met hier en daar verspreid op het erf planten- en bloembakken.
Het was werkelijk een belevenis om dit idyllische “Plekje” te mogen inventariseren. De huidige bewoners en hun voorouders (al decennia in bezit van de familie Koster) zijn er goed in geslaagd om de cultuurhistorische waarde van de inlaag met zijn mooie oude bomen en biodiversiteit weten te behouden en waar mogelijk uit te breiden: De belangrijkste redenen waarom de eigenaren van dit erf de Zeeuwse Erftrofee 2018 ontvangen! Veel waardering voor Arianne Koster en Dick Schipper met hun erf Klein Brabant in Waterlandkerkje!
