Poelen

Leefgebied amfibieën aanleggen en herstellen

Met dit project focussen we op het verkrijgen van een provincie-breed inzicht in de ligging en de beheerstatus van poelen, waardevolle informatie in het uitvoeren van doeltreffend beheer van de geschikte biotopen van de kamsalamander.

Poelen zijn een belangrijk onderdeel van het Zeeuwse landschap, zowel in natuur- als agrarische gebieden. In Zeeland liggen vele honderden tot enkele duizenden poelen. Ze vormen een belangrijk habitat voor tal van organismen zoals amfibieën, libellen, waterkevers en water- en moerasplanten.

De beschermde kamsalamander is in dit project een prioritaire soort. De achteruitgang van deze soort staat symbool voor de noodzaak van biotoop aanleg en herstel. We willen de alleen nog bestaande populaties in Zeeuws-Vlaanderen helpen door ons te focussen op de onderstaande project onderdelen:

  1. Het opzetten van een online poelenkaart voor de hele provincie Zeeland, het werven en opleiden van lokale poelenwerkgroepen in de aandachtsgebieden.
  2. Uitvoeringsmaatregelen op basis van verzamelde data en de poelenkaart, aanleg en herstel van kamsalamanderwateren en landhabitat.

Met dit project focussen we op het verkrijgen van een provincie-breed inzicht in de ligging en de beheerstatus van poelen, waardevolle informatie in het uitvoeren van doeltreffend beheer van de geschikte biotopen van de kamsalamander. Hierin werken samen met www.poelen.nu en Stichting RAVON (Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland) www.ravon.nl.

Kamsalamander

In kaart brengen

Veel poelen in Nederland zijn achterstallig beheerd, ze groeien dicht, raken beschaduwd en verlanden. Naar verwachting is zo’n 45% van de aanwezige poelen in Zeeland in deze staat van achterstallig beheer. Daar willen wij graag iets aan doen. Samen met terreinbeheerders en betrokken werkgroepen en vrijwilligers bundelen wij gegevens tot een digitale, online toegankelijke poelenkaart van Zeeland.

Kinderen

Aanleg en herstel leefgebied voor de kamsalamander

Kamsalamanders komen in Zeeland alleen voor in Zeeuws-Vlaanderen. Het zijn kieskeurige Amfibieën die de enige eisen stellen aan de inrichting van hun leefgebied. Zo houdt de Kamsalamander van een wat rommeliger erf met een deel ruigte gras, een takkenhoop of ril in een bosje, een grote schone poel met slap talud en de aanwezige water/oeverplanten.

Maar helaas staan deze plekken in het agrarische gebied van Zeeuws-Vlaanderen onder druk, met name vanwege de veelal geïsoleerde ligging. Met dit projectonderdeel wordt gewerkt aan het herstellen van de in kaart gebrachte poelen, maar ook aan het uitbreiden van het aantal geschikte water en land biotopen voor de kamsalamander en creëren van verbindingen, met het oog op een duurzame populatie van de kamsalamander in Zeeland.

Poel

Meedoen als terreineigenaar of als vrijwilliger?

Wij zijn nog op zoek naar enthousiaste vrijwilligers voor de inventarisatie en het veldonderzoek. Een korte opleiding maakt deel uit van ons aanbod. Bent u benieuwd wat u als terreinbeheerder kunt betekenen voor de Kamsalamander?

Terreinbeheerders hebben vaak goed zicht op welke poelen een onderhoudsbeurt nodig hebben. Ze beschikken over waardevolle informatie over de toestand en beheerstatus van de poel op hun erf. Wilt u als terreinbeheerder helpen bij het aanleveren van deze informatie voor het online poelenportaal en het voor verbeteren van de kamsalamander-biotopen?

SLZ biedt namens de Provincie Zeeland de mogelijkheid om bestaande “kikkerpoelen” (zonder vis) op te schonen in de herfst en/of nieuwe poelen aan te leggen (onder voorwaarden en alleen in delen van Zeeuws-Vlaanderen waar de kamsalamander voorkomt).
Interesse? Neem contact op via info@landschapsbeheerzeeland.nl om na te gaan of u in aanmerking komt.

Zoetwaterpoelen zijn een traditioneel element in het Zeeuws-Vlaamse landschap en daarnaast van groot belang voor waterretentie (vasthouden van water) en lokale biodiversiteit, waaronder beschermde amfibieën als de kamsalamander.

Kam salamander

Veel gestelde vragen

Al sinds enkele jaren zijn er alarmerende berichten over de snelle uitbreiding van een aantal zeer agressieve ziekten onder amfibieën. De huidziekte chytridiomycose veroorzaakt door de schimmel Batrachohytrium salamandrivorans (Bs), leidt wereldwijd massale sterfte onder amfibieën, ook in Europa en in Nederland. Eind 2010 is Ranavirus in Nederland aangetoond. Er zijn verschillende ranavirussen. Ranavirussen kunnen massale sterfte veroorzaken in populaties vissen, amfibieën, of reptielen.

Meer informatie

Het is een echte pionierssoort, de rugstreeppad, die zijn naam dankt aan een herkenbare streep over zijn rug. Juist zo’n pioniersoort vormt een uitdaging om goed beheer te voeren en beschermingsmaatregelen te treffen. Of het effectief is, kunnen we niet direct weten. Maar zeker is dat ze een voorkeur hebben voor landschappelijk dynamische gebieden, zandig substraat en ondiepe tijdelijke voortplantingswateren zonder dichte of opgaande beplanting.

Meer informatie