Ondersteuning bij het opzetten van een voedselbos

Ondersteunen bij aanplant inheemse voedselbossen die passen in het landschap van Zeeland, bij particulieren en agrariërs

SLZ streeft naar de aanplant van inheemse voedselbossen die passen in het landschap van Zeeland. Want uit onderzoek van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit onder 88 voedselbossen blijkt dat meer dan 80% van de aanwezige soorten uitheems is.

De afgelopen jaren is het aantal voedselbossen explosief gegroeid. Ze worden aangeplant om op een duurzame wijze voedsel te produceren, maar ook om op educatieve wijze met de natuur kennis te maken. Hoewel het prachtig is dat de populariteit toeneemt, is er ook een gevaar voor de inheemse flora en fauna.   

Initiatiefnemers ondersteunen

Vanaf december 2022 zijn wij gestart, in opdracht van de Provincie Zeeland, met een meerjarenproject (2022 t/m 2025) op, waarbij we op zoek gingen naar mensen die een Zeeuws Voedselbos op willen zetten. Deze kunnen wij via dit project een steuntje in de rug geven.

Zowel particulieren als agrariërs konden aanhaken.
(Indien men reeds subsidie toegewezen heeft gekregen via een andere (overheids)regeling, dan kan deze niet deelnemen in dit project).

Maximaal 6 deelnemers kunnen meedoen. Er waren vele aanmeldingen en daaruit zijn er uiteindelijk zes gekozen die voldoen aan de randvoorwaarden en het best passen in dit project. Aanmelden voor dit project is niet meer mogelijk maar wij kunnen u nog wel voorzien van advies of wellicht kunt u deelnemen in een ander project. Neem daarvoor contact met ons op.

Dit project is bedoeld om initiatiefnemers te ondersteunen met kennis en ervaring in het Zeeuwse m.b.t. realisatie van verschillende typen voedselbossen, doelgroepen en het gebruik en om bewustwording te creëren bij de doelgroepen en de te maken keuzes bij de aanleg van voedselbossen.

Bosje Wilhelminadorp

Randvoorwaarden

  • In de aan te leggen voedselbossen wordt gestreefd naar minstens 21 inheemse en/of streekeigen boomvormers  zodat de aanplant de uitstraling van een bos krijgt.
  • Grondeigenaren hebben een stuk grond van 0,5 tot 10 hectare
  • Er is toestemming/vergunning/bestemming om op deze locatie een voedselbos te genereren.
  • Het liefst zien we voedselbossen met veel inheems, autochtoon en streekeigen plantmateriaal (https://landschapsbeheerzeeland.nl/werkzaamheden/advies-aanplant-streekeigen-bomen-en-struiken). SLZ heeft een soortenlijst opgesteld waarin onderscheid wordt gemaakt tussen inheems, uitheems of streekeigen. Zie button ‘Soortenlijst voedselbossen’ op www.voedselboszeeland.nl
  • Invasieve en dominante soorten raden wij af om aan te planten. De unielijst invasieve exoten wordt gehanteerd als basis. Helaas zijn er ook soorten die erg dominant kunnen worden. SLZ heeft een lijst opgesteld, hierin staan soorten waar je extra moet letten of die je beter niet kunt aanplanten. Zie button ‘Dominante soorten’ op www.voedselboszeeland.nl.
  • E.e.a. passend binnen de Zeeuwse Bosvisie.
  • Op terrein in Zeeland, waarbij grondeigenaar toestemming geeft en kan voldoen aan de instandhoudingsverplichting. 
  • Percelen met herplantplicht vallen buiten dit project.  

Opbouw Zeeuws voedselbos

De basis van een Zeeuws voedselbos is altijd inheems en bestaat uit verschillende vegetatielagen. Er wordt gewerkt met een kruidlaag, struiklaag en boomlaag. Zo ontstaat een geleidelijke overgang tussen de verschillende lagen; de zoom en mantel. De bloemrijke zoom is een paradijs voor de rosse metselbij en koninginnepage. En de mantel is een fijne plek voor broedende vogels.

Gewone vogelkers langs inham bosrand

Verschillende typen

SLZ wil gaan werken met drie typen Zeeuwse voedselbossen: 

Type 1

In Zeeuwse voedselbos type 1 staat de inheemse flora en fauna centraal. Dit betekent dat uitsluitend inheemse en streekeigen soorten worden aangeplant en dat wordt uitgegaan van de natuurlijke situatie en potentieel natuurlijke vegetatie. Hoewel de nadruk bij dit type bos ligt op de ecosystemen en dat dieren de aanwezige boom-, struik- en plantensoorten kunnen benutten, zijn veel inheemse soorten ook (gedeeltelijk) bruikbaar voor de mens. Denk hierbij aan de smalle weegbree, paardenbloem, koebraam of lindebloesem. Veel dieren en planten zullen profiteren van de aanplant van deze voedselbossen. Dit beheertype vergt weinig onderhoud, als het plan goed wordt uitgevoerd. 

Type 2 

Dit type bos een combinatie is tussen de natuurlijke situatie en culturele invloed. In dit bostype worden inheemse en streekeigen soorten aangeplant, maar kunnen ook extra landschapselementen worden aangelegd. Denk hierbij aan een poel, een Zeeuwse haag of hoogstamfruitbomen. De natuurlijke situatie kan dus worden aangepast. Dit beheertype vergt meer onderhoud dan type 1. 

Type 3

Dit type Zeeuws Voedselbos is gericht op de mens, toch blijft de basis van dit bos inheems. Flora en fauna kunnen zich hier handhaven, maar er vindt intensiever beheer plaats van de mens. Het beheer van dit type voedselbos vergt veel inspanning en tijd. Hier kunnen ook vergeten groenten worden aangeplant, denk hierbij aan pastinaak of postelein.  

Interesse in een voedselbos?

Wilt u een voedselbosje aanleggen op uw perceel? 

Aanmelden voor dit project is niet meer mogelijk maar wij kunnen u nog wel voorzien van advies of wellicht kunt u deelnemen in een ander project. Neem daarvoor contact met ons op.

Speenkruid-Ranunculus ficaria - SLZ

Voedselbos-abonnement

Indien gewenst kan een Voedselbos-abonnement worden afgesloten bij SLZ voor het (latere) onderhoud. Deze optie valt buiten dit project. 
Klik hier voor meer informatie over dit abonnement.