De gezamenlijke gemeenten in Zeeland beheren een grote oppervlakte aan gazon. Dat wordt intensief gemaaid, soms tot wel meer dan dertig keer per jaar. Het effect is dat de gazons er onberispelijk als een strak groene grasmat bij liggen. Aan deze vorm van beheer kleven enkele nadelen. Het is heel arbeidsintensief, dus duur. Er wordt veel brandstof verbruikt, CO2 en fijnstof geproduceerd en is daarmee niet erg milieu- en klimaatvriendelijk. Daarnaast is de natuurwaarde veel minder dan die zou kunnen zijn. Een natuurvriendelijk beheerd gazon is daarmee tegelijk ook een milieu- en klimaatvriendelijk gazon! Vooral planten en insecten profiteren hiervan.
Gezamenlijk project
Het is erg nuttig te onderzoeken of het mogelijk is om tenminste een deel van de gazons op een natuurvriendelijker manier te kunnen beheren. SLZ ontwikkelde daarom een project samen met zes gemeenten, IVN Natuureducatie en met steun van Provincie Zeeland. In dit project wordt onderzoek naar ecologisch beheerd gazon verder over Zeeland uitgerold, waarbij het doel is om aanbevelingen te kunnen doen, zodat die zo snel mogelijk in de praktijk kunnen worden toegepast. Het is nuttig om samen op te trekken, gegevens goed vast te leggen, te bundelen en te delen, zodat dit makkelijker naar het beleid is te vertalen.
Doelsoorten
Met name in het voorjaar kunnen natuurlijke (extensief beheerde) gazons uitbundig bloeien met waardevolle soorten als klavers, composieten en diverse lipbloemen. Ze kunnen druk bevlogen worden door bijvoorbeeld zweefvliegen, hommels en allerlei zandbijen. Er kunnen zelfs nestaggregaties van bijen in ontstaan. Voor dit project betreffen de grashommel en de weidebij goede doelsoorten.
Media-aandacht
Het project heeft inmiddels zowel regionele als landelijke media-aandacht gekregen:
Een reportage op Vroege Vogels radio
Een artikel op Nature Today
Een artikel in het vaktijdschrift Tuin en Landschap
Een reportage op Omroep Zeeland
Rapporten downloaden
Gazonproject
Wel zeven Zeeuwse gemeenten werken samen met SLZ aan het verbeteren van hun gazonbeheer. Op veel plekken wordt het gazonbeheer geëxtensiveerd en deels ook in andere beheervormen omgezet, zoals in bloemrijk hooiland. SLZ coördineert dit provinciale project, waarbij ze ook de begeleiding en monitoring (grotendeels) uitvoert. Er zijn in Zeeland wel 29 plots waar de biodiversiteit bij de verschillende maairegimes onderzocht is. Uit de talrijke gegevens valt op te maken dat bij een lagere maaifrequentie de biodiversiteit gemiddeld genomen hoger is. Hieronder kunt u de jaarverslagen van enkele van deze deelprojecten inzien (en downloaden). Een samenvatting van al deze deelprojecten is in te zien bij “Verslag gazonbeheer Zeeland 2021”.
Verslag gazonproject Zeeland 2021
Monitoring gazonbeheer in Goes 2021
Onderzoek Beleving en beheeradvies Park De Kroon en gazons Kortgene
Onderzoek natuurwaarde Gazons Vogelwaarde 2021
Onderzoeksverslag Bloemrijk Gazon Tholen
Beheeradvies gazon Vijverhof Terneuzen
Onderzoek natuurwaarde Gazons Terneuzen 2021
Beheer natuurterreintjes
SLZ voert natuurvriendelijk beheer uit in een aantal kleinere terreintjes. Er wordt bijvoorbeeld een verschralingsbeheer of een sinusmaaibeheer uitgevoerd, en dan vaak in een gecombineerde vorm van deze twee methoden. Er wordt jaarlijks ook precies bijgehouden hoe de natuur zich ontwikkelt. Belangrijkste conclusie is dat het uitgevoerde beheer voldoet, er zijn steeds meer soorten planten en insecten geconstateerd. Hieronder kunt u de jaarverslagen van enkele van deze projecten inzien.
Evaluatie natuurontwikkeling Het Nieuwe Diep 2021
Evaluatie natuurontwikkeling Westerschans 2021
Verslag Natuurgebied de Mannee 2021
Verslag Recreatiegebied Oosterschans 2021
Samenwerking & financiering
