Door: Lucien Calle, SLZ

Wie Noord-Beveland doorkruist valt op dat het eiland een tamelijk open en grootschalig landschap heeft. Op de dijken in de verte zie je altijd wel populieren en soms ook wel essen. De iepen die hier vroeger ook wel stonden, zijn door de iepenziekte grotendeels verdwenen. Heel oude beuken of eiken zijn op Noord-Beveland weinig aanwezig. De wegen worden af en toe begeleid door meestal jonge beplanting. Een groot deel van de zuidrand van het eiland inclusief Kortgene heeft tijdens de Watersnoodramp onder water gestaan. Daar zijn alle bomen nog relatief jong. De bossen zijn in en rond de natuurgebieden te vinden, zoals langs het Veerse Meer. De Goudplaat die als meest zuidelijke punt in het Veerse meer steekt heeft een flink bos en vooral ook de Schotsman. In de duinstrook rondom de Banjaard is veel struweel en ook wel wat bos te vinden.

Gemeentelijke bomen

De mooiste gemeentelijke bomen zijn te vinden in de Voorstraat te Colijnsplaat. Het is een betrekkelijk oude lindenlaan in het centrum van het dorp. De bomen werden in 1825 aangekocht bij een kweker uit Goes die ze leverde voor f 0,25 per stuk. De bomen worden periodiek (ook recentelijk nog) zo gesnoeid dat ze in het straatbeeld blijven passen. Op de Dorpsdijk in Wissenkerke staat een aantal oude paardenkastanjes. Deze bomen zijn tussen de 80 en 100 jaar oud.

Particuliere bomen

In het Landelijk register monumentale bomen zijn veel oudere bomen op erven geregistreerd. Bij mijn rondje over het eiland bleken er verrassend veel mooie bomen te zien, die vaak in combinatie met de typerende erfbebouwing een mooi geheel vormen. Het zijn veel te veel bomen om hier allemaal te noemen, daarom enkele fraaie voorbeelden.

Een prachtige rij met 12 stuks oude knotlinden staat aan de Nieuweweg 4 te Kamperland. Deze bomen worden zo’n 200 jaar oud geschat. De bomen staan dicht bij de kust en bij sterke westenwind hebben ze te leiden van zoutspray, waardoor de bladeren wat kunnen verkleuren.

Aan de Oosthavendijk, eveneens bij Kamperland staan voor een boerderij twee prachtige en hoog opgaande Hollandse linden, die op ruim 120 jaar worden geschat. Ze staan aan het einde van een statige oprijlaan met oude paardenkastanjes en vormen samen met het monumentale huis een schitterende eenheid.

Een mooi gesnoeide Canadese populier en monumentale linde zijn aanwezig op het erf aan de Colijnsplaatseweg 65 te Colijnsplaat. Minimaal 160 jaar oude leilinden staan op een erf aan de Klaverweg bij dat dorp. Ondanks dat de populier is gekandelaberd is de boom alweer bijna 30 meter hoog. In dezelfde omgeving staan nog meer opmerkelijke bomen. Een 130 jaar oude beuk en eveneens oude vleugelnoot staan op een erf aan de Zuidlangeweg. Een van de grootste taxussen van Zeeland staat in de Kerkstraat te Kats.

Indrukwekkend is een oude bruine beuk met een stamomtrek van ongeveer 5 meter in de Havelaarstraat 28 te Colijnsplaat. Het diepere grondwater is brak, maar de beuk staat precies op een sterke zoetwaterader. De volumineuze boom is vanaf de straat niet goed te zien, want staat in een achtertuin, maar de kroon is tussen de huizen door wel zichtbaar.

Bomenbeleid

Het bomenbeleid van de gemeente Noord-Beveland is er op gericht om alles in stand te houden. Barry van den Berge, medewerker ontwikkeling en beheer groenvoorziening van de gemeente: “Daarbij is ervoor gekozen om het praktisch te houden en dat we zoveel als mogelijk overlast proberen te voorkomen of te verhelpen. We hebben een bomenlijst. Dit zijn niet zo zeer alle monumentale bomen, maar de bomen waarvoor je een ‘kapvergunning’ moet aanvragen. Gemeentelijke bomen ontbreken dus op deze lijst. Op erven in het buitengebied vallen eiken, iepen, essen, esdoorns, kastanjes, noten, platanen, hoogstamappels en treurwilgen met een stamomtrek groter dan 0,40 cm onder de kapverordening. Ook voor het vellen van knotbomen moet altijd eerst een vergunning worden aangevraagd. Leukigheidje is dat we bij het opstellen van de toekomstvisie voor Noord-Beveland in iedere kern een ‘Toekomstboom’ hebben geplant. Op de bordjes die er bij geplaatst zijn stond deze tekst: ‘‘Eindeloos kent geen einder, de toekomst is van (n)u.’’

Dit artikel is afkomstig uit ons kwartaalblad (Nr. 2 Zomer 2020).