Waarom mag ik geen amfibieën vastpakken?

Ranavirus en chytridiomycose

In Nederland verspreidt het ranavirus zich en doodt massaal salamanders, groene en bruine kikkers en treft ook de gewone pad en de knoflookpad. Recent onderzoek laat zien dat het CMTV ranavirus, wat ook in Nederland voorkomt, ook massale sterfte veroorzaakt onder vuursalamanders.

De huidziekte chytridiomycose veroorzaakt door de schimmel Batrachohytrium salamandrivorans (Bs), leidt wereldwijd massale sterfte onder amfibieën, ook in Europa en in Nederland. Bs is landelijk aanwezig, de besmettingsdruk is (vooralsnog) laag, en massale sterftes zijn (nog) niet geconstateerd. Echter, de vuursalamander is als gevolg van infectie met Bs wel zo goed als uitgestorven en alle salamanderachtigen  zijn gevoelig voor deze schimmel. Na besmetting sterven de dieren snel en verwacht wordt dat binnen 25 – 50 jaar in heel Europa massale achteruitgang van salamanders zal worden gezien. Er is geen reden om aan te nemen dat chytridiomycose schadelijk is voor mensen.

De mens als verspreider!

Het is bij beide ziektes evident dat de mens een belangrijke rol speelt als verspreider. Om die reden kunnen activiteiten in het veld een potentieel risico vormen voor amfibieën. Eenvoudige desinfectiemaatregelen die kleding en veldmaterialen reinigen, zijn zeer effectief in het verminderen van de verspreiding van schimmels of virussen naar nu nog ‘schone’ gebieden.

Samenwerkingsovereenkomst

Binnen Zeeland zijn verschillende organisaties actief met amfibieën: ze inventariseren en monitoren soorten of brengen er volwassenen en kinderen mee in contact voor educatieve doeleinden. Het is wenselijk dat iedereen volgens de richtlijnen van RAVON handelt t.a.v. amfibieën. Daarom hebben diverse (natuur) organisaties een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Zo ontstaat er voor alle betrokkenen een heldere en werkbare richtlijn.

Deelnemende organisaties zijn: Stichting Landschapsbeheer Zeeland, Stichting Het Zeeuwse Landschap, Staatsbosbeheer Zeeland, Natuurmonumenten, IVN Zeeuwse Delta, Natuur&Zo, MEC De Bevelanden, NME Schouwen-Duiveland, Terra Mais, Lokale natuurbeschermingsorganisaties, NME Walcheren, IVN Walcheren en NME Tholen (via de gemeente Tholen) en Waterschap Scheldestromen. Stichting Landschapsbeheer Zeeland doet de coördinatie.

Wat te doen als u zieke of dode dieren ziet?

Om de verspreiding in kaart te kunnen brengen roepen we iedereen op die in zijn/haar tuinvijver of in een natuurlijk water zieke of dode salamanders ziet contact met RAVON op te nemen. Dat kan via ziektes@ravon.nl en via 024 -7410600.

Als u dode of zieke salamanders ziet, maakt u dan veel foto’s van de situatie en probeer zo nauwkeurig te beschrijven wat u ziet. Noteert u ook de datum en de exacte locatie. Indien u dode dieren vindt, wilt u die dan meenemen (individueel verpakken in een plastic zakje en invriezen)? RAVON kan u een (tijdelijke) ontheffing geven voor het in bezit hebben van inheemse soorten.

Let op: dieren die duidelijk verkeersslachtoffer zijn hoeft u niet op deze manier te melden. Die kunt u doorgeven via padden.nu, waarneming.nl of telmee.nl