Door: Carla Schönknecht-Vermeulen, Provincie Zeeland
De aanleiding voor het samenwerkingsverband De Zeeuwse Natuur is een actiepunt, geformuleerd in het Collegeakkoord van Gedeputeerde Staten in 2016. De opdracht van het College was om de activiteiten van de (door de provincie gesubsidieerde) natuurorganisaties op het gebied van educatie, voorlichting, informatie en promotie in kaart te brengen. Het doel was om eventuele overlap in de gezamenlijke taken te schrappen en samen meer resultaat te behalen.
IVN, Stichting Het Zeeuwse Landschap, Terra Maris, Stichting Landschapsbeheer Zeeland en Nationaal Park Oosterschelde hebben de samenwerking per 1 januari 2018 verankerd in “De Zeeuwse Natuur beleef, beweeg en leer”. Deze vijf organisaties vormen de kern op het gebied van samenwerking rond natuureducatie en natuurbeleving. VVV Zeeland is geen lid van het juridische samenwerkingsverband, maar wel een partner als het gaat om de promotie van natuur en het communiceren van de activiteiten.
In Zeeland zijn natuurlijk veel meer organisaties actief op het gebied van natuureducatie en natuurbeleving. Belangrijke samenwerkingspartners zijn bijvoorbeeld de andere natuurbeheerders Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer en de Natuur- en Milieueducatie centra. Veel van de groene organisaties wisten elkaar op verschillende fronten natuurlijk al te vinden, maar het idee leefde dat er meer winst te halen valt in de samenwerking. Daarnaast ontstaan ook explicieter samenwerkingsverbanden met partners uit andere sectoren. Te denken valt aan partners in de gezondheidszorg, het onderwijs en de recreatiesector. Een voorbeeld is de samenwerking rond “Gezond in Zeeland”. Daarin werkt De Zeeuwse Natuur samen met SportZeeland, De Vitale Revolutie, Economische Impuls, de Foodsector en de HZ samen aan concrete projecten. Mooie voorbeelden zijn een Beweegwandelpad bij de Manteling en de samenwerking tussen verschillende ondernemers die voor hun beweegaanbod (b.v. Yoga) gebruik maken van de natuur.
Per 1 januari 2017 is de Wet Natuurbescherming in werking getreden. Eén van de verplichtingen vanuit de wet is het opstellen van een Natuurvisie. Provinciale Staten hebben in het voorjaar van 2017 de Natuurvisie Zeeland 2017-2022 vastgesteld. In deze visie zijn niet alleen de verantwoordelijkheden met betrekking tot natuurbeheer, natuurontwikkeling en -herstel en natuurbescherming vastgelegd, maar ook het belang en de opgaven voor natuurbeleving en natuureducatie. Inmiddels is algemeen onderkend dat het beleven van natuur, de mogelijkheid om van natuur te kunnen genieten en van de natuur te leren, positief bijdraagt aan onze gezondheid, het lerend vermogen van kinderen en de kwaliteit van de woon- en werkomgeving. Vanuit de natuurvisie ligt er een duidelijke opgave voor natuurbeleving en natuureducatie.
Sinds april dit jaar werkt de provincie Zeeland opgavegericht om beter en flexibeler te kunnen anticiperen op maatschappelijke vragen. Daar draait alles om samenwerking. Alleen samen kunnen partijen grote vraagstukken als de energietransitie, het klimaat en de toekomst van het landelijk gebied aanpakken. In die zin is De Zeeuwse Natuur een mooie eerste stap op weg naar veel meer coalitievorming.
De thema’s “kind en natuur” en “natuur en gezondheid” van de partners in het samenwerkingsverband sluiten aan bij veel van de maatschappelijke opgaven. Kwaliteitskust, Zichtbaar Zeeland en Deltawateren en Klimaatadaptatie zijn opgaven waaraan De Zeeuwse Natuur kan bijdragen. Kwaliteitskust gaat over het versterken van de kwaliteit van de Zeeuwse kust en het achterland. Daarbij staan Zeeuwen en toeristen centraal. Een belangrijk aspect hierbij is de beleving van natuur en gezond in Zeeland. Zichtbaar Zeeland gaat over het versterken van het imago van Zeeland waarbij natuur een belangrijke kwaliteit is. Klimaatadaptatie geeft aanknopingspunten om de leef- en werkomgeving te vergroenen. Naast het voorkomen van wateroverlast liggen hier ook mooie kansen om de biodiversiteit te vergroten, door het gebruik van kenmerkende Zeeuwse planten. En ook in de opgave “toekomst landelijk gebied” komt de biodiversiteit centraal te staan, biodiversiteit om de natuurdoelen te halen, maar ook biodiversiteit waar een agrarisch bedrijf in zijn bedrijfsvoering voordeel van heeft. Het Zeeuwse bijenconvenant, dat ook door De Zeeuwse Natuur is ondertekend, is hiervan een prachtig voorbeeld. En de Zeeuwse Natuur is direct ook al met concrete projecten bezig. Er worden cursussen gegeven en er wordt op het terrein van Terra Maris een nieuwe bijenstal ingericht, samen met Walcherse imkers.
