Hoogstamfruitbomen zijn karakteristieke landschapselementen en hebben een hoge cultuurhistorische en ecologische waarde.
Als hoogstamfruitbomen niet gesnoeid worden, groeien de kronen dicht en zullen ze na verloop van tijd een slechtere gezondheid vertonen en uiteindelijk verloren gaan. Bij jonge bomen is het belangrijk dat er een goede takkenstructuur wordt opgezet, op deze manier kan de boom zo lang mogelijk meegaan. Het hoogstam abonnement is een manier om eigenaren van hoogstamfruitbomen te ondersteunen bij het onderhoud en behoud van de bomen.

mensen in boomgaard

Hoogstamfruitbomen

In Zeeland vinden we naast appels, peren, pruimen en kersen ook vaak één of enkele noten in de hoogstamboomgaard. Aan de rand van de boomgaard of op een overhoek op het erf staan soms speciale fruitsoorten, meestal op halfstam, zoals een mispel (vooral te vinden op Zuid-Beveland), kweepeer of moerbei. Op Tholen vinden we voor oude boerenwoningen vaak enkele oude leiperen, in de Zak van Zuid-Beveland is een enorme Juttenpeer voor de boerenwoning typerend.

Mispel

Waarde van hoogstamfruitbomen

Hoogstamboomgaarden zijn karakteristieke elementen in het Zeeuwse landschap. Ze zijn in Zeeland bijna altijd gekoppeld aan streekeigen erven die her en der in de open polders gelegen zijn. Naast de fraaie boomvormen hebben hoogstamfruitbomen een prachtige bloesem en bijzondere vruchten. De oude bomen hebben vaak een hoge natuurwaarde. Zo kunnen bijvoorbeeld de diverse holten in de stam van groot belang zijn voor holenbroeders zoals spechten en spreeuwen. Tevens is het bestaande assortiment oude fruitbomen van groot belang als dragers van een rijk en gevarieerd assortiment oude rassen en als genenreservoir (bijvoorbeeld de Zoete Hollaars in Zeeuws-Vlaanderen).

Hol van een specht in een fruitboom

Waarom is onderhoud noodzakelijk?

Als bomen niet gesnoeid worden groeien de kronen dicht en zullen ze na verloop van tijd een slechtere gezondheid vertonen en tenslotte verloren gaan. Bij jonge bomen dient een goede takkenstructuur te worden opgezet. Uit reacties van deelnemers aan snoeicursussen blijkt dat er behoefte bestaat aan een vorm van structurele ondersteuning bij het onderhoud.

Daarnaast hebben wij de ervaring dat vervolgonderhoud, na een door ons uitgevoerde éénmalige opknapbeurt, er vaak niet van komt. Hierdoor ontstaat bij de bomen na verloop van een aantal jaren weer achterstallig onderhoud. Voor het behoud van evenwichtige en gezonde fruitbomen is regelmatig onderhoud echter zeer aan te bevelen. Het opzetten van een hoogstamabonnement is een methode om eigenaren van hoogstamfruitbomen te ondersteunen bij het onderhoud en behoud van de bomen.

 

Onderhoud hoogstamfruitboom

Wat doet Stichting Landschapsbeheer Zeeland?

Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) houdt zich al 25 jaar bezig met de zorg voor hoogstamfruitbomen door het uitvoeren van onderhoud, achterstallig onderhoud en nieuwe aanplant. Daarnaast organiseert SLZ jaarlijks snoeicursussen. Via verschillende projecten zijn de afgelopen jaren zo’n 1000 streekeigen erven hersteld waarbij enkele duizenden hoogstamfruitbomen zijn aangeplant. We stimuleren dat eigenaren zelf deze jonge bomen snoeien door middel van advies en cursussen, in andere gevallen kunnen de eigenaren beroep doen op de SLZ-onderhoudsploeg.

Snoeien fruitbomen

Wat houdt het hoogstam abonnement in?

Een hoogstam abonnement biedt de volgende diensten:

  • Een eerste bezoek, waarbij de bomen worden geïnventariseerd. SLZ geeft een overzicht van de toestand van de bomen en een bijbehorend onderhoudsadvies voor de komende jaren.
  • Elke twee jaar wordt de boomgaard bezocht en wordt schriftelijk de toestand van de bomen beschreven en wordt advies gegeven voor gewenst vervolgonderhoud.
  • Het vervolgonderhoud aan de bomen kan worden uitgevoerd door de SLZ-snoeigroep.
  • Gratis abonnement op het SLZ-tijdschrift  “Landschapsbeheer Zeeland”.
Bloesem kroosjespruim

Aanmelden?

Enthousiast geworden? Klik hiervoor op de knop 'aanmelden' in het blauwe kader.

 

Boomgaard Aardenburg